Douwe Draaisma beschrijft in zijn boek "Ontregelde Geesten" dertien naamgevers van bekende ziektes zoals Gilles de la Tourette, Alzheimer en Asperger. Stuk voor stuk zijn dit voorbeelden van naamgevingen waar prioriteit van ontdekking geen doorslaggevende rol heeft gespeeld.
Er schijnt zelfs een wet te zijn dat geen enkele ontdekking is genoemd naar zijn oorspronkelijke ontdekker. Die stelling lijkt bijna té sterk maar is in de praktijk niet te ontkrachten (toon maar eens aan dat er nergens een eerdere ontdekker bestaat voor een willekeurig idee!)
De naamgeving van ziekten illustreert volgens mij de ideeën die in "Made to Stick" worden uitgewerkt.
De beschrijvingen van de artsen die er wel in geslaagd zijn hun naam te koppelen aan de ziekte hebben een aantal kenmerken met elkaar gemeen. Ze hadden steun van een "helper" die voldoende aanzien had om hun naam voor altijd te koppelen aan de ziekte die ze onderzochten, ze beschreven hun ontdekkingen voldoende precies en op het juiste podium.
Nu ik net "Made to Stick" heb gelezen denk ik dat een belangrijke factor niet genoeg aandacht krijgt: De vaardigheid om een levendig beeld scheppen van ‘de patiënt’. Een beschrijving in de vorm van een feitelijk lijstje met symptomen, een manier van kijken naar een ziekte die veel gebruikt wordt (zie b.v. DSM IV), mist elke levendigheid en is daardoor ook minder ‘sticky’.
Door de patiënten levendig te beschrijven op zo’n manier dat je bijna wel met ze mee moet voelen, spreekt de schrijver naast het rationele ook een andere, meer emotionele kant van herinnering aan. Hierdoor blijft je idee beter plakken bij anderen, in deze gevallen andere artsen die in hun praktijk ineens gevallen herkenden aan de hand van de beschrijving.
Hieronder de officiële beschrijving van het boek, waar ik aan wil toevoegen dat het goed en toegankelijk geschreven is zodat ik het met plezier heb gelezenOntregelde geesten
Ziektegeschiedenissen
Psychiaters en neurologen eren hun vakgenoten door vernoeming. Alois Alzheimer, James Parkinson, Hans Asperger, Sergei Korsakov – ze zijn van mensen van vlees en bloed veranderd in namen die nu verwijzen naar een ziekte, een syndroom of een autistische aandoening. Daarbij leverden ze hun voornaam in en al snel ook de rest: de herinnering aan hun leven en de omstandigheden van hun ontdekkingen.
Douwe Draaisma reconstrueert in Ontregelde geesten. Ziektegeschiedenissen de levens van dertien beroemde ‘namen’ uit de wetenschap van hersenen en geest. Wat hebben ze precies ontdekt? Wie waren hun patiënten? Artsen als Parkinson, Alzheimer en Asperger hadden een talent dat aan Oliver Sacks doet denken: schrijvend aan hun ziektegeschiedenissen konden ze een patiënt laten opstaan van papier. Als je hun werk leest merk je dat ze je geheugen binnenwandelen en daar niet meer uit vertrekken.